Şanzıman Arızasının Nedenleri

Şanzıman bildiğimiz adıyla vites kutusu motordan aldığı gücü istenilen tork değerinde şafta ileten ve hareketi sağlayan kilit parçalardan biridir. Araç için kilit parça değeri taşıması ise onu en önemli parçalardan biri haline getiriyor. Bu yüzden şanzıman arızaları ve neden olduğu sorunlar iyice bilinmeli ve oluşabilecek sorunlara karşı fikir sahibi olunması gerekmektedir.

Günümüzde vites kutuları sürüş keyfi için önemli bir yer edindiğinden üretici firmalar yol ve yük durumuna göre çeşitli vites kutuları üretmektedir. Yaygın olarak kullanılan vites kutularını sıralayacak olursak;

• Kayıcı diş tipli vites kutusu
• Kayıcı manşonlu vites kutusu
• Senkromençli vites kutusu
• Kilitli senkromençli tip vites kutusu

Oluşabilecek sorunlardan söz etmeden önce şanzımanın görevlerine bakacak olursak;  Şanzıman, ana mil, grup mili, dişli sistemleri, giriş mili(priz), kayıcı mil, vites çatalı, senkromen sistemlerden oluşur. Motordan baskı balata yoluyla aldığı kuvveti aktarma yoluyla hareketi sağlar. Bir diğer görevi ise aracın duraksama anında motorun çalışır halde kalmasını sağlar. Motorun her çalıştırılmasında motor parçalarının yüksek sürtünmeye maruz kalmasından dolayı motoru koruyucu özelliği de vardır. Son olarak ise yakıt tasarrufu sağlar. Kısa süreli duraklamalarda motorun açılıp kapanmasını önlediği için yakıtı da korur.

Şanzıman sistemi arızalarına baktığımızda en önemli kısım arızadan çok arızanın neden olduğu ihtimallerin bilinmesi ve uygulanmasıdır. Böylece kısa sürede sorun çözülür ve gereksiz parça sökmekten kaçınılır. Muhtemel arızalara bakacak olursak;

Vites Geçişi Zor

Vites değiştirme çubukları ayarsızdır. Vites değiştirme çubuk bağlantıları yağsızdır. Debriyaj boşluğu fazladır. Vites değiştirme çatalı eğilmiştir. Dişlinin dişleri hasarlıdır. Senkromeç hasar almıştır.

Viteste Kalıyor Vitesten Çıkmıyor

Vites değiştirme çubukları ayarsızdır veya sökülmüştür. Debriyaj ayırmıyor.Kilit bilyeleri yerlerinde sıkışık kalmıştır. Senkromeç sıkışmıştır.

Viteste Ama Hareket Yok

Debriyaj kaçırıyor. Dişlinin dişleri düzlenmiş,silinmiştir. Vites değiştirme çatalı yoktur. Dişlilerden biri yada mil kırıktır. Mildeki kama veya frezeler silinmiştir.

Vites Boşta Ses Yapıyor

Dişliler aşınmış, dişler kırılmış yada parçalanmıştır. Yataklar aşımış ve kirlenmiştir. Volan göbeğindeki kılavuz yatak aşınmış veya gevşemiştir .Vites kutusu ile motor aynı eksende değildir. Grup dişlisi aşınmıştır. Giriş mili arızalıdır.

Vites Kutusu Yağ Kaçırıyor

Yağ kalitesi kötü olduğundan köpüklenme vardır.Yağ seviyesi fazladır.Contalar kesilmiştir veya conta yoktur.Keçeler hasar almıştır.Yağ segmanlarında fiziksel hasar vardır yada yalnış takılmıştır.Yağ boşaltma tapası gevşemiştir.Vites kutusu gövdesi çatlaktır.Varsa yan kapaklar aşınmıştır.Kilometre dişlisini tutan tapa gevşemiştir.

Genel olarak karşılaşabileceğiniz sorunlara ve nedenlere bakıldığında sürekli kullanım halinde olan parçaların hasar almış olabileceği görülmektedir.Yaşanılan sorun çeşidine göre soruna neden olacak ilgili parçalara ilk etapta bakmanız araç sağlığı için kritik önem taşımaktadır.Hergün canınızı emanet ettiğiniz araçlarınızın bakımlarına özen gösterin ve can kaybı gibi daha büyük sorunlar yaşamayın.Keyifli sürüşler.